Kapitlu III

L-Iskop Ewlieni: Ħidma fost popli mhux evanġelizzati

Il-missjonarjetà ta’ pajjiżna

Fl-1927 ċertu Parti Anġelo Mizzi, missjunarju Kapuċċin fl-Abbissinja, ippublika ktejjeb bl-isem ta’ Malta Missjunarja. F’dan il-ktieb ċkejken Mizzi ppreżenta lil Malta bħala pajjiż nisrani li kien igħix verament ir-responsabbiltà missjunarja tiegħu. Għaxar snin wara li ħareg dan il-ktejjeb l-istess Parti Anġ kiteb xogħol ferm itwal, magħmul minn żewġ volumi, L’Apostolato Maltese nei Secoli Passati. F’parti minn dan it-tieni xogħol tiegħu dan il-Kapuċċin spjega għaliex fil-ktejjeb tiegħu hu kien irrefera għal Malta bħala missjunarja: “Fil-qalb tal-Maltin dejjem hemm post għal dawk il-bnedmin oħra li jgħixu ’l bogħod u qed ibatu b’xi mod jew ieħor.” Mizzi pprova dan billi għamel analisi tal-attività missjunarja li titwettaq mill-Maltin, (1) kemm hawn Malta stess, kif ukoll (2) ’il bogħod minn pajjiżna.

(1) Il-ħidma missjunarja f’pajjiżna

F’din l-ewwel parti Patri Mizzi pprova jpoġġi waħda wara l-oħra l-attivitajiet diversi li kienu jwettqu l-lajċi Maltin biex bihom igħinu lill-missjonijiet.

Fl-ewwel post Patri Anġ semma l-fatt li l-Maltin kienu dejjem ġenerużi ħafna f’ li jibagħtu l-flus fil-pajjiżi missjunarji. Huwa qal li meta analizza l-Annali ta’ Propaganda Fidei hu sab li, “Fir-rapport li joħrog ta’ kull sena aħna ninnutaw il-post prominenti li tgawdi Malta fl-għoti ta’ karità. U meta wieħed jikkunsidra l-kobor tal-popolazzjoni wieħed jirrealizza li allura Malta qegħda aktar u aktar fuq quddiem. Meta wieħed jikkunsidra l-perċentwali wieħed malajr jikkonkludi li Malta tiġi l-ewwel għall-ġenerożità tagħha.”

Meta l-għajnuna finanzjarja ma kinitx dejjem possibli li tkun provduta mill-Maltin, allura n-nisa b’mod speċjali, kienu jħejju lbiesi għan-nies foqra tal-pajjiżi missjunarji. Dawn in-nisa kienu jħejju wkoll l-abiti sagri għall-knejjes ta’ l-istess pajjiżi fqar.

Patri Anġ semma wkoll il-kitba ta’ artikli missjunarji. Il-magħruf Alfons Maria Galea kien konoxxut ħafna għal inizjattiva bħal din. Fl-1894 hu kien beda jippublika l-Annali li ġa ssemmew. Mizzi semma wkoll li “Kważi kull publikazzjoni kienet lesta li tippublika u xxandar b’ġenerożità kbira l-aħbarijiet u l-appelli b’risq il-missjonijiet ta’ barra. Hu rari ħafna li ssib perjodiċi li ma jikkoperawx b’dan il-mod.”

Fl-aħħarnett Patri Anġ semma t-talb li kien isir kontinwament għall-bżonnijiet tal-missjonijiet.

(2) Il-Maltin li kienu jaħdmu fl-artijiet tal-missjoni.

F’parti oħra Mizzi semma l-missjunarji Maltin li kienu jaħdmu f’pajjiżi barranin. Fil-waqt li hu kompla jispjega x’ried igħid meta sejjaħ lil Malta bħala missjunarja, huwa kien espliċitu ħafna: “Malta missjunarja, għal dak li hu n-numru tal-missjunarji tagħha, jistħoqqilha post prominenti fl-Annali ta’ Propaganda Fidei.”

Imma Parti Anġ ma kienx kuntent b’dan biss. Fit-tieni volum ta’ L’Apostolato Maltese Nei Secoli Passati hu għamel riferiment għal artiklu li kien kiteb l-Onorevoli Egilberto Martire fl-Illustazione Italiana, ta’ Ottubru 1934. Martire wara li qabbel in-numru ta’ missjunarji mill-Olanda, mill-Belgju u mill-Italja, mal-popolazzjonijiet ta’ dawn l-istess pajjiżi qal hekk għal Malta u l-missjunarji tagħha: “Imma hemm nazzjon ċkejken, Malta, li jokkupa t-tieni post wara l-Olanda: 228 fidili u 162 missjunarji. U Malta m’ għandhiex kolonji.” Mizzi kompla fuq Martire u qal li “In-numru tal-missjunarji Maltin hu ferm ikbar milli qal Martire… Fl-aħħar numru ta’ l-Annali ta’ Propaganda Fidei ta’ Ottubru 1934 aħna wrejna li l-missjunarji kuraġġużi Maltin kienu ċertament 255 jiġifieri 93 aktar minn kemm semma l-Onorevoli Martire.”

Kienet din l-istampa sħiħa ta’ Malta u l-Maltin rigward il-missjoni?

Ħadd ma jista’ jinnega l-asserzjonijiet ta’ Patri Anġ. Ghalkemm dan il-Kapuċċin kellu t-tendenza li jinġarr mill-entużjażmu fejn tidħol il-missjoni, hu bbaża kliemu fuq il-fatti. Fl-istess ħin Mons FX Bonnici, pijunier ieħor li ħadem ħafna għall-missjoni, kien jaħsibha mod ieħor fuq is-saċerdoti Maltin.

Ġa ngħad li Dun Ġużepp De Piro kellu ħafna kuntatt ma’ dan Bonniċi u preċiżament minħabba f’hekk kien qasam miegħu l-ħsieb dwar it-twaqqif tas-Soċjetà. Bonniċi ma tantx inkoraġġieh.

Hu diffiċli tgħid min kien korrett, jekk hux Mizzi jew Bonniċi. Forsi kienu t-tnejn. Jekk Mizzi kellu raġun jippreżenta l-ħeġġa tal-Maltin għall-missjoni, Bonniċi kellu wkoll raġun meta tkellem mis-saċerdoti Maltin bħala marbutin wisq ma’ art twelidhom. Meta wieħed kien jikkunsidra n-numru kbir ta’ saċerdoti reliġjużi u djoċesani u reliġjużi rġiel u nisa, wieħed ma kienx jista’ jgħid għajr li kien għad hemm ħafna xi jsir.

Din kienet is-sitwazzjoni li fiha Dun Ġużepp De Piro beda jaħdem biex iwaqqaf is-Soċjeta ta’ San Pawl.

Soċjetà għall-missjonijiet ad gentes

Il-konnessjoni bejn l-ewwel u t-tieni skop tas-Socjetà kienet ċara għal De Piro: meta l-membri tas-Socjetà jidraw l-ewwel iħallu pajjiżhom biex jaħdmu fost l-emigranti, imbagħad ma jsibuhiex diffiċli biex imorru f’pajjiżi oħra u hemm iwettqu l-ħidma ad gentes; l-emigranti Maltin, jew it-tieni ħidma tas-Socjetà, kellhom iwasslu lill-membri għand “l-infidili”, l-iskop ewlieni. Il-Fundatur tant kien konvint minn dan il-proċess li hu baqa’ jsemmih kontinwament. Anke wara li fil-fatt waqqaf is-Soċjetà fit-30 ta’ Ġunju 1910, De Piro kien isemmi l-missjonijiet f’pajjiżi li kien għadhom mhux evanġelizzati u l-ħidma fost l-emigranti Maltin. Imma l-fatt innifsu li hu kien jippreżenta kontinwament l-iskop tas-Socjetà bħala magħmul minn żewġ ħidmiet differenti ħoloq għal De Piro ħafna problemi speċjalment ma’ l-Awtoritajiet Vatikani. Huma ma setgħux jifhmu eżattament x’ried De Piro mis-Socjetà tiegħu: jekk hux kongregazzjoni għall-missjonijiet ad gentes jew inkella għall-emigranti Maltin. Dan l-istess intopp wassal lill-Qaddej ta’ Alla biex juri b’mod dejjem aktar ċar il-fehma tiegħu. Hekk kiteb lil La Fontaine fit-30 ta’ Ġunju 1916: “Meta jien għedt ‘qabel kulħadd’, bl-ebda mod ma ridt nagħmel dik l-esklużjoni li fehmet is-Sagra Kongregazzjoni (tal-Evanġelizzazzjoni). J’Alla jseħħ li dan l-Istitut ċkejken ta’ Malta jkollu l-gieħ li jibgħat missjunarji qalb l-infidili, u fid-dinja kollha kemm hi! Imma, kif l-Eċċellenza tiegħek tifhem tajjeb, min-naħa tagħna nkunu qed nagħmluha ta’ prużuntużi żżejjed jekk biss nixxennqu għal dan. Barra minn hekk jien xtaqt li t-titlu ta’ l-Ordinazzjoni jkun dak tal-missjoni (dan kien iż-żmien meta Ġwanni Vella kien beda joqrob biex jiġi ordnat suddjaknu u mbagħad bħala l-ewwel saċerdot tas-Soċjetà) sabiex, fil-moħħ u l-qalb tal-membri żgħażagħ jien nonqox dejjem iżjed l-idea missjunarja. Inti, li taf xi ħaga fuq Malta, tifhem tajjeb kemm il-Malti hu marbut ma’ art twelidu. Inti tifhem ukoll li l-idea tal-missjonijiet barranin, billi ma ssibx fejn taqbad, ikollha bżonn titrawwem”.

La Fontaine rrispondieh kważi xahar wara. Tah diversi pariri siewja. De Piro ta każ ta’ dawn il-pariri fosthom li jikteb lill-Papa direttament. Fil-fatt il-Fundatur kiteb lil Benedittu XV fit-22 ta’ Awissu ta’ l-istess sena. Fost l-oħrajn De Piro qallu hekk lill-Papa: “…hu (De Piro) jissogra josserva, li meta jgħid ‘l-ewwel għall-Maltin’, hu ma jifhimx li jeskludi lil ħaddieħor, u għalkemm il-ħidma fost l-infidili hija ħidma mixtieqa mill-Istitut, fl-istess ħin iħoss li jekk isemmiha jkun qiegħed jażżarda wisq.”

Din l-istess ittra ta’ De Piro lil Benedettu XV kienet rakkomandata mill-Arċisqof Mawru Caruana. L-Eċċellenza Tiegħu ukoll wera li hu kien qiegħed jifhem li s-Soċjetà ta’ De Piro ma kellhiex il-ħsieb li teskludi l-pajjiżi ad gentes: “Waqt li naf bil-fatti il-ġid li qegħda tagħmel bħalissa l-Kumpanija ta’ San Pawl imwaqqfa sitt snin ilu fid-Djoċesi tiegħi u li tagħha l-fundatur u r-rettur preżenti hu Mons Dun Ġużepp De Piro, is-segretarju tiegħi, u għax ma niddubitax li fil-futur hi zġur għad tagħmel ħafna ġid fost il-Maltin imbegħda minn pajjiżhom u wkoll fost fidili oħra fejn għad tibgħathom is-Santa Sede …”

Kważi erba’ snin wara, f’April 1920, De Piro nnifsu mar Ruma ħalli jiltaqa’ personalment mal-Kardinal Van Rossum, il-Prefett tal-Kongregazzjoni Propaganda Fidei, u jitkellem miegħu direttament dwar l-għan ewlieni tas-Socjetà. Il-Fundatur ħassu li kien ippreżenta ħsiebu b’mod ċar. Fil-fatt, iżda, deher li kien baqa’ l-inċertezzi fil-moħħ tal-Ġerarkija Rumana. Tant hu hekk li fit-18 ta’ Awissu ta’ l-istess sena l-Qaddej ta’ Alla kiteb hekk lis-Segretarju ta’ Propaganda Fidei: “Forsi, meta kont Ruma, jien ma fissirtx lili nnifsi tajjeb, jew forsi ma fhimtx tajjeb il-ħsieb ta’ dik is-Sagra Kongregazzjoni… Jien kont fissirt li, billi jibdew mill-għajnuna spiritwali tal-Maltin barra minn arthom, ma kinux ser jeskludu l-konverżjonijiet ta’ l-infidili. Bidu bħal dan jista’ jgħin biex il-Maltin jinġibdu iżjed lejn dan l-Istitut li qiegħed jitwieled, u b’hekk ikollu saħħa akbar biex jintefa’ fuq ħidma f’pajjiżi infidili, meta jkun qawwi biżżejjed”.

Fra Ġużepp Franġisku Caruana fl-Abbissinja

Imma l-aktar mod li bih il-Fundatur ta prova ta’ kemm is-Soċjetà riedha li tkun primarjament ad gentes kien meta gie biex jibgħat l-ewwel membru barra minn Malta: fil-21 ta’ Ġunju 1927 il-Qaddej ta’ Alla, bagħat lil Fra Ġużepp Franġisku Caruana fil-missjoni ta’ l-Abbissinja. Il-Providenza laqqgħet lill-Fundatur ma’ Patri Anġ Mizzi, il-Kapuċċin li ġa ssemma f’dan il-ktejjeb. Dan Mizzi, fis-snin għoxrin u tletin tas-seklu l-ieħor, kien qiegħed jagħmel ħiltu kollha biex jiġbed kemm jiflaħ Maltin lejn l-Abbissinja biex bihom jibda missjoni Maltija f’dak il-pajjiż. Patri Anġ kiteb lil De Piro eżattament għax kien jaf “ …bl-iskop missjunarju ta’ l-opra…” tal-Qaddej ta’ Alla. Il-Fundatur irrisponda lil Mizzi fil-5 ta’ April 1927. Din l-ittra tkompli turi l-ispirtu u l-ħeġġa missjunarji ta’ De Piro: “ Irċevejt l-ittra tiegħek tal-4 ta’ Marzu 1927 u apprezzajtha ħafna. Kif inti tlabt minn għandi jien irrid inkun ġeneruż miegħek. Nittama li nkun nista’ nibgħatlek missjunarju wieħed. Dan il-wieħed, jekk ikollu l-barka tal-Mulej fuqu, ma jonqosx li jiġbed oħrajn għal warajh. Int, min-naħa tiegħek qanqal lit-tfal ċkejknin tas-Somalja biex jitolbu. Irreġistra t-talb tagħhom fuq din il-formula li qiegħed nibgħatlek u agħmilli l-pjaċir li tibgħathieli lura. B’esperjenza personali ngħidlek li minn mindu qanqalt lit –tfal ċkejknin li huma milqugħin fl-istituti ta’ benefiċenza, iċ-ċkejkna opra missjunarja ssaħħet iżjed.

Ma nitlob xejn bħala ħlas għall-ħidma tal-persuna li sejjer nibgħatlek. J’Alla l-Mulej ibierek l-opra tagħna. Imma ma nistax nagħmel l-istess offerta għall-vjaġġ, għaliex l-opra tagħna għadha kemm twieldet. Li kieku din l-opra tiegħi m’ għadhiex daqshekk ċkejkna, kont inkun jien innifsi li nsieħeb lil dan l-ewwel wieħed li sejjer jitlaq. Il-miġja tiegħi fis-Somaliland kien ikollha mnejn tiswa biex timla oħrajn bil-kuraġġ.”

Il-proċess li xtaq isegwi Mons De Piro biex jevanġelizza barra minn xtutna, permezz tal-Kongregazzjoni tiegħu, kien għalih ċar hafna. Huwa ried li l-membri jibdew bil-ħidma fost l-emigranti Maltin, pastorali aktar faċli minn dik imwettqa f’pajjiżi ad gentes. Meta s-Socjetà tissaħħaħ allura tkun tista’ tasal anke f’artijiet li għandhom qatt ma jkun wasal il-Vanġelu.

“San Paul : Almanacc ta l’Istitut tal Missioni”

Id-dedikazzjoni, il-ħeġġa, l-inizjattiva, l-imħabba u l-ġenerożità tal-Qaddej ta’ Alla għall-missjoni ma kinux iħalluh jikkuntenta biss bit-twaqqif u t-tkabbir tas-Socjetà missjunarja tiegħu. Fl-1922, biex ikun jista’ jdakkar kemm jiflaħ nies bl-ispirtu missjunarju, De Piro beda joħrog lil San Paul : Almanacc ta l’Istitut tal Missioni, annwarju li hu baqa’ jippubblikah sa ma miet. F’dawn il-paġni De Piro kien jippubblika siltiet minn diskorsi jew enċikliki tal-Papiet dwar il-missjoni. Ġieli ppreżenta xi mudell ta’ kuraġġ billi kiteb fil-qosor il-ħajja ta’ xi missjunarju Malti jew barrani. U kien hemm meta għamel xi eżortazzjoni liż-żgħażagħ, lill-ġenituri, lill-benefatturi u lill-qarrejja dwar il-vokazzjoni missjunarja jew l-għajnuna materjali li dawn kienu jistgħu joffru għall-ħidma missjunarja tal-Knisja.

“Il-Laboratorju Missjunarju”

Mons De Piro ma kienx waħdu wara l-missjoni li Fra Ġużepp kien qed iwettaq fl-Abbissinja. Miegħu ingħaqdet ommu. Din ipproponiet li jitwaqqaf il-Mużew tas-Somalja. Min-naħa tiegħu il-Qaddej ta’ Alla jidher li kiteb lil Mizzi dwar “Laboratorju Missjunarju”. Dan il-proġett kellu bħala presidenta lis-Sinjura Ursola, omm il-Fundatur, u magħha kellha xi nisa oħra. Bdew jissejħu “Dami tal-Laboratorju tas-Somalja”. Bdew jiltaqgħu fl-Istitut ta’ San Ġużepp, imma meta nfetħet id-Dar ta’ Sant’Agata l-laqgħat tagħhom bdew jagħmluhom hemm u bdew isejħu l-organizzazzjoni “Laboratorju Sant’Agata”. Għall-ewwel ma kinux jiltaqgħu regolarment imma wara ftit għażlu t-tielet Tnejn tax-xahar bħala l-ġurnata tal-laqgħa taghħom. Xogħolhom kien li jħejju l-ħafna bżonnijiet materjali li kienu jintalbu mill-Abbissinja u jibagħtuhom ġo kaxxi kbar lill-missjunarji.

Konklużjoni: Xi elementi ta’ l-ispiritwalità li kienet tanima din l-attività missjunarja

Dejjem pront biex isegwi lill-Mulej kulfejn isejjaħlu

Ġa għedna li meta fl-1905 il-Qaddej ta’ Alla, fid-Djarju tiegħu, kien qiegħed jippreżenta n-natura tas-Socjetà li kien qiegħed iwaqqaf, hu niżżel bi kliem ċar li l-membri kellhom ikunu pronti biex imorru kulfejn kien jindikalhom b’mod jew ieħor il-Mulej: “Il-Kelma tal-qaddis tagħna għandha tkun’Nimxi warajk kulfejn tmur’.” Daqs erba’ snin wara hu ħejja l-ewwel formula ta’ professjoni li kellhom jagħmlu l-membri futuri tal-Istitut tiegħu. Fost l-oħrajn hu niżżel li l-membru kellu jistqarr li, “L-għan tas-Socjetà hu li tifforma missjunarji u tibgħathom kulfejn ikun meħtieg.” Imma mill-paġni li għaddew wieħed ġa jista’ jara b’mod l-aktar ċar li l-Fundatur din il-verità kien igħixha hu nnifsu qabel kien jistenniha mill-membri tal-Kongregazzjoni tiegħu. Anke jekk nieħdu ż-żewġ għanijiet prinċipali tas-Soċjetà nistgħu naraw tajjeb kemm hu kien doċli, flessibli għall-Ispirtu ta’Alla: oriġinarjament kellu f’moħħu l-ħidma f’pajjiżi li kien għadhom mhux evanġelizzati, imma meta ċ-ċirkustanzi wrewh li kellu jagħti daqqa t’id lill-emigranti Maltin lil dawn daħħalhom sewwa fil-proġett tiegħu.

X’kien hemm li mmotivah biex ikun daqshekk dispost u pront biex imur kulfejn kien jitolbu l-Mulej b’mod jew ieħor?

(1) L-għoti tal-kariżma missjunarja lill-Knisja fil-persuna ta’ De Piro

Fl-14 ta’ Novembru 1921 l-Arċisqof Mawru Caruana waqqaf kanonikament is-Soċjetà ta’ San Pawl bid-Digriet tiegħu Auctoritate Nostra Ordinaria. L-istess Arċisqof approva l-ewwel żewġ partijiet tal-Kostituzzjonijiet oriġinali fit-18 ta’ Marzu 1924, waqt li t-tielet u l-aħħar parti approvaha fil-5 ta’ Ottubru ta’ l-istess sena. Fit-tliet digrieti li ħareġ biex ta dawn l-approvazzjonijiet, l-Eċċellenza Tiegħu kull darba rrefera għal Mons De Piro bħala dak li waqqaf is-Soċjetà ta’ San Pawl. Il-fatt li kien il-Fundatur, ifisser li l-Qaddej ta’ Alla rċieva minn għand il-Mulej il-kariżma biex jista’ jara u jinterpreta b’mod uniku l-qagħda tal-Knisja ta’ żmienu, Knisja li kellha tinfirex aktar fid-dinja ħalli tħabbar lil aktar bnedmin l-imħabba ta’ Alla.

(2) Il-Kariżma missjunarja fit-twemmin ta’ De Piro

.Jidher li l-qalba ta’ l-ambjent għat-tkabbir ta’ l-ispirtu missjunarju f’De Piro kienet l-esperjenza ta’ l-imħabba ta’ Alla għalih. Meta bħala żagħżugħ kien qiegħed itella’ u jniżżel dwar il-vokazzjoni tiegħu, hu kiteb tnax-il raġuni għax kellu jingħata lil Alla fis-saċerdozju. Waħda minnhom kienet li, “Alla bata bosta għad-dnubiet tiegħi”. Iż-żmien għadda imma l-esperjenza ta’ mħabbet Alla għalih baqgħet ħajja fih. Fl-1924 kiteb hekk fl-Almanakk li kien jippublika kull sena: “…Ġesu li xerred id-demm … tiegħu u saħansitra ħalla ħajtu fuq is-salib għall-imħabba ta’ l-ulied tiegħu”. Fil-priedki ta’ spiss kien isemmi l-imħabba ta’ Alla għall-bniedem … u dan midneb.

Din l-imħabba ta’ Alla għal De Piro kabbret il-fidi u t-tama tiegħu f’Alla. Fil-bidu tas-1898, Alessandro, missieru, miet waqt li kien qiegħed ma’ martu għal btala fl-Italja. Kellu biss 49 sena. Ħalla warajh lil martu armla u disa’ wliedu orfni. Qrib it-tmiem ta’ dik l-istess sena, u propju tliet xhur wara li kien wasal Ruma biex jibda l-Filosofija, Ġużeppi kiteb lil ommu dwar id-diżgrazzja li kienet messithom dik is-sena bħala familja: “Skond kif niġġudikaw aħna, is-sena li għaddiet kienet għalina waħda ta’ xorti ħażina. Ngħid li skond kif narawha aħna, għaliex Alla ma jagħmel xejn li ma jkunx perfett, u l-għemejjel tiegħu ma jistgħux ma jkunux tajbin ħafna. F’dik l-okkażjoni kellna faraġ tant kbir b’mod li ngħid, bla biża li niżbalja, li l-konsolazzjoni li ġarrabna kienet akbar min-niket ta’ l-isfortuna”. Sa minn meta kien għadu seminarista Ruma huwa kien wera lill-Isqof Pace li wara li jqaddes hu kien jixtieq li jirrintorna Malta u jgħix fl-Istitut ta’ San Ġużepp, għax kien jiġi x’igħidlu li minn dak l-Istitut kellha tinbeda Socjetà taħt il-patroċinju ta’ San Pawl. Dan kollu kellu jissagrifikah għax inħakem mill-mard u flok ma rritorna Malta kellu jmur għal tmintax-il xahar f’Davos, l-Isvizzera. Anke hemmhekk Dun Ġużepp għex il-fidi u t-tama tiegħu fil-Mulej. Ma seta’ jagħmel xejn dwar is-Soċjetà, imma jitlob seta’. U dan għamlu bis-sħiħ.

L-imħabba ta’ Alla għal De Piro ġġenerat ukoll l-imħabba tiegħu għall-Mulej. F’waħda mill-priedki tiegħu hu joħrog talba sabiħa lil Alla. Fost l-oħrajn igħidlu hekk: “Agħmel li t-talba tagħna tkun bħal innu ta’ gratitudni għal tant benefiċċji li aħna rċevejna”. Fl-Almanakk tal-1924 jiktbilhom hekk lill-qarrejja: “Teżor fuq it-teżori mbagħad hi l-karità, is-sultana tal-virtujiet, il-milja tal-perfezzjoni, Alla nnifsu … L-ewwel u l-aqwa dmir tal-bniedem hu li jħobb lil Alla Sidna l-ewwel u fuq kollox, għaliex li aħna u li għandna nafuh lilu waħdu, u ġejna maħluqin sewwa sew biex inħobbu lilu”.

Imma skond il-Mulej innifsu l-imħabba lejh ma tikkonsistix fid-diskors; li tagħmel ir-rieda tiegħu hi l-aqwa xhieda ta’ l-imħabba tal-bniedem għal Alla. De Piro kien għadu fl-ewwel sena ta’ studju f’Ruma. Jidher li oħtu Tereżina bagħtitlu xi ittra fejn awguratlu suċċessi fl-istudji tiegħu. Ġużeppi jirrispondiha f’ittra li hu bagħat lil ommu. Lil din ta’ l-aħħar igħidilha: “Nosserva ‘l Teresina biex ma toqgħodx tagħmilli ċerti awguri b’tant serjetà. Hemm awgurju wieħed li jien naċċettah bil-qalb. Dan hu li jien nagħraf ir-rieda ta’ Alla, u nagħmilha b’mod perfett. Dan għalija jkun biżżejjed”. Fl-1933 ħeġġeġ il-qarrejja ta’ l-Almanakk billi qalilhom: “…nerfgħu għajnejna lejn is-sema, naduraw il-ġudizzji ta’ Alla li aħna ma nifhmux…”.

Il-Qaddej ta’ Alla mhux biss kien igħix ir-rieda tal-Mulej. Hu kien iwettaqha b’kuraġġ, qawwa, u saħħa interna. De Piro sa minn meta kien seminarista Ruma kien juri biċ-ċar li fiżikament ma kienx ta’ saħħa kbira. Kellu jitlob lill-Isqof Paċe biex jippermettilu jordna saċerdot f’nofs it-tielet sena Teoloġija. Imma d-determinazzjoni li wera waqt it-twettiq tal-ministeri tiegħu kienet xi ħaġa fenomenali. Altru li ried ikollu saħħa ġewwinija kbira biex fl-istess ħin, u waqt li jaffaċċja bosta diffikultajiet, il-Qaddej ta’ Alla jmexxi sitt istituti ta’ karità, jagħmilha ta’ segretarju tal-Arċisqof Caruana, ikun Rettur tas-Seminarju Maġġuri, jagħti sehmu fil-ħajja politika ta’ pajjiżna, u joħlom, jippjana, u anke jagħti bidu għas-Socjetà Missjunarja tagħna! Dwar il-qawwa li wera l-Fundatur fit-twaqqif u t-tkabbir tas-Socjetà, Patri Alexander Bonnici OFM Conv., jikteb hekk fl-ewwel volum tal-ħajja ta’ De Piro: “Il-ħajja tiegħu hi xhieda li Alla nebbħu biex iwaqqaf Socjetà. Imma, meta sar ċert minn dan, l-ebda parir kuntrarju u lanqas it-tkasbir ta’ dawk li ma fehmuhx ma kellhom il-ħila jreġġgħuh lura jew jaqtgħulu qalbu…”.

Imma mhux biss! Meta wieħed jistudja kitbietu wieħed jara biċ-ċar li Ġużeppi De Piro, għalkemm bosta drabi kien ikollu jaffaċċja diffikultajiet kbar, hu kien jagħmel dak li kien irid Alla minnu bil-kalma, fil-paċi … u waqt li kien igawdi s-serenità u l-paċi tal-qalb. Dan kollu enfasizzawh diversi persuni li kienu jafuh direttament.

Dan kollu l-Qaddej ta’ Alla kien jgħixu bl-umiltà; De Piro kien konvint li kulma kien, kulma kellu, u kulma kien jagħmel kien kollu ġej mill-Mulej. Il-Kostituzzjonijiet tas-Soċjetà bdihom bil-kliem ta’ Salm 126: “Jekk il-Mulej ma jibnix id-dar għalxejn jitħabtu l-bennejja…”. Fl-1916 kien hemm fl-Awstralja ċertu Fr William Bonett. Dan kiteb lil De Piro u talbu jara kienx hemm xi saċerdoti Maltin imħajrin li jmorru jaħdmu f’dan il-pajjiz. Fost l-oħrajn il-Fundatur irrispondieh hekk lil Bonett: “Fil-quddiesa tiegħek tinsiex tiftakar ftit f’dan l-Isititut tagħna li qiegħed jitwieled … Għalhekk għinna bit-talb tiegħek …”. Fil-21 ta’ Frar 1933 il-Qaddej ta’ Alla, li kien rappresentant tal-kleru fis-Senat, għamel l-uniku intervent tiegħu quddiem id-deputati. Dan kien dwar il-moralità publika. Wara ta r-rapport tiegħu lil sħabu l-Monsinjuri. Lil dawn ta’ l-aħħar qalilhom hekk fost l-oħrajn, “…jien ngħidilkom li f’dik il-lejla ħassejt tassew li Alla kien qiegħed jagħtini l-għajnuna tiegħu”.

Propju minħabba f’hekk De Piro kien mimli entużjażmu biex jagħmel lill-Mulej magħruf minn ħaddieħor. Kien kontinwament iħeġġeġ lill-membri tas-Socjetà biex, “Nagħtu lill-oħrajn dak li San Pawl ta lilna”. Fil-fatt hu kien jinqeda b’kull mezz biex ixandar l-aħbar it-tajba; kitba, priedki … u ovvjament bit-twaqqif u t-tkabbir tas-Socjetà Missjunarja tiegħu. “Fl-aħħar ta’ ħajjitna jkun ta’ sodisfazzjon … għalina li nkunu nistgħu ngħidu,’Jien ħdimt mhux biss biex insalva ruħi, iżda wkoll biex ngħarraf lil ħaddieħor lil Sidna Ġesu’ Kristu’”, kiteb fl-Almanakk tal-1932. Sena wara kiteb kliem daqshekk ieħor qawwi: “Biex inkunu nafu jekk f’qalbna hix tgħammar l-imħabba ta’ Alla, ma għandniex nagħmlu ħaga oħra ħlief nidħlu daħla fina nfusna u naraw jekk għandniex ix-xewqa li l-isem tiegħu jiġi magħruf ma’ kullimkien”.

Mur lura ghall-Bijografija